Dünyanın her yerinde, insanlar sevgili bulmakta zorlanıyor. Birbirinden çok farklı İran, Meksika, Peru, Güney Afrika ve Güney Kore gibi yerlerin tümünde çift sayıları azalıyor.
Çin’deki evlilik sayısı 2014’te 13 milyon iken, 2024’te altı milyonun biraz üzerinde gerçekleşti.
Finlandiya’da yapılan anketler de beraber yaşayan çiftlerin ayrılmalarının, aile kurmalarından daha olası olduğunu gösteriyor.
Peki neden farklı farklı ülkelerdeki insanlar uzun süreli ilişki kurmakta zorlanıyor?
Brezilya’nın Santa Catarina kentinde yaşayan 36 yaşındaki Felipe, partner bulmak için elinden gelen her şeyi denemesine rağmen hiç ilişkisi olmadığını söylüyor.
Felipe okulda hoşlandığı kızlara aşk mektupları yazıyormuş, ancak aldığı yanıtlar hiçbir zaman teşvik edici olmamış.
Üniversitedeyken de kızların kendisiyle daha fazla zaman geçirmesi umuduyla derslerine yardım teklif ediyormuş.
30’lu yaşlarında ise kadınlarla nasıl bağ kurabileceğini anlamak için terapiye gitmeye başlamış.
Ancak şimdiye kadar hiçbir denemesi başarılı olmamış.
“Aşk hayatım konusunda ne yapacağımı bilmiyorum,” diyor Felipe.
Metin yazarı olarak çalışan Felipe’nin 20’li yaşlarının çoğu düzenli bir işi olmadan geçmiş. Bunun, kadınları etkileme şansını düşürdüğünü düşünüyor.
“Ama bu sadece benim başıma gelmiyor,” diyor Felipe; birçok başka erkek de ne yapacaklarını bilemez haldeler ve flörtü tamamen bırakıyorlar.
ABD verilerine göre 18-24 yaş arası erkekler, bütün gruplardan daha çok tek başına vakit geçiriyor.
Bu veriler 20 yıl önceninkilerden keskin biçimde ayrışıyor: 20 yıl önce bu yaş grubu en az 30’lu ve 40’lı yaşlarındaki insanlar kadar, 50’li ve üstü yaşlardaki gruplardan da çok daha fazla sosyalleşiyordu.
Genç insanlar artık başkalarıyla vakit geçirmek yerine sosyal medyada geziniyorlar, oyun oynuyorlar ve televizyon izliyorlar. Felipe’nin ana vatanı olan Brezilya dünyada en çok sosyal medya kullanılan ülkelerden biri.
İnternette daha fazla vakit geçiren insanların, internet üzerinden flört etmeleri beklenebilir. Ancak flört uygulamalarının kullanımı azalıyor.
Pazar araştırma şirketi Sensor Tower’a göre 2024 yılında en büyük altı flört uygulamasının indirilme sayısı yüzde 18 düştü. Çıkış tarihlerinden beri indirilme sayıları ilk kez azaldı.
Arizona Eyalet Üniversitesi’ndeki İlişkiler ve Teknoloji Laboratuvarı’nın yöneticisi Liesel Sharabi, kullanıcıların flört uygulamaları yüzünden hüsrana uğramış, yorulmuş ve bunalmış hissettiğini söylüyor. Sharabi’ye göre bunun sebebi eşleşme sayılarının yüksekliği.
Kullanıcıların eşleştirilme yöntemlerinde çok az yenilik yapılmış olması, Sharabi’nin gözlemlediği sorunlardan biri.
Çoğu uygulamada kadından çok erkek kullanıcılar var. “Erkekler görmezden gelindiklerini düşünüyorlar ve bu durum özel bir hayal kırıklığı yaratabiliyor,” diyor Sharabi, kadınlarsa aldıkları yanıtların sayısından bunalabiliyor.
Sharabi’ye göre uygulamalar flörtte sorumluluk alma mecburiyetini azaltıyor ve bu kaba ya da düşüncesiz davranışlara yol açabiliyor. “Sürekli sola ya da sağa kaydırınca karşınızdaki kişi bir insandan çok ürün gibi gelebiliyor.”
Nijerya’nın Abuja kentinden gelen Hassana hiçbir zaman flört uygulaması kullanmamış. “Kendimi açık artırmaya çıkarmışım gibi geliyordu” diyor.
Ancak Hassana çevrimdışı flörtleşmeyi de zor buluyor, çünkü onunla aynı değerleri paylaşan erkek havuzu küçük.
“Ben bir feministim ve bunu bedeli ise artık gözlerimi bazı şeylere yumamamam” diyor Hassana.
26 yaşındaki Hassana aslında avukatlık eğitimi almış ama başarılı bir çamaşırhane işletiyor ve ev içi şiddet kurbanlarını destekleyen bir sivil toplum kuruluşu yürütüyor.
İnternete geniş kapsamlı erişimin Nijerya’daki kadınlara ev içi şiddeti daha önce yapamayacakları kadar özgür bir şekilde bildirme imkanı tanıdığını düşünüyor. Bunun sonucu olarak Hassana’nın kuşağı kötü ilişkilerdeki tehlikelerin daha fazla farkında.
ABD, Çin, Güney Kore ve Avrupa’nın bazı bölgelerinde yapılan anketlerden toplanan verilere göre, özellikle kadın hakları konusunda gittikçe daha ilerici hale gelen genç kadınlar ile, gittikçe daha az ilerici olan genç erkekler arasındaki uçurum genişliyor.
Sosyolog Dr. Alice Evans bu duruma büyük cinsiyet ayrışması ismini takmış ve bu konuda bir kitap yazıyor. İnternetteki içerikleri tüketme biçimimizin bu duruma yol açan faktörlerden biri olabileceğini düşünüyor.
“Kadınlar git gide daha fazla feministleşen ilgi alanlarına dair diziler izleyebiliyorken, erkekler aynı hızda ilerlemiyor olabilir” diyor.
Hassana bunun doğru olduğunu düşünüyor, ilgi duyduğu erkeklerin kadın düşmanı görüşler paylaşan sosyal medya hesapları takip ettiğini ya da kadın düşmanı yorumlara katıldıklarını defalarca görmüş.
“Biraz korkutucu,” diyor Hassana.
40 yaşındaki Nazy, İran’da aynı sorunu yaşıyor. Bekar ve 10 yıldır aşkı arıyor.
“Biraz feministim” diyor. “Çalışmak ve partnerim kadar çok para kazanmak istiyorum ama bunu ‘Benimle yarışmaya çalışıyor’ gibi algılıyorlar.”
Ancak birçok kadının partnerlerinden beklentileri hâlâ geleneksel muhafazakar rollere dayanıyor.
Nazy ve Hassana kendileri kadar maddi yeterliliği olmayan biriyle partner olma konusunda tereddüt ediyorlar.
İki kadının da lisansüstü dereceleri ve iyi kariyerleri var. Kendilerine denk görebilecekleri erkeklerin havuzu küçülüyor. Birçok ülkede kadın üniversite mezunları erkeklerden daha fazla ve kız çocukları okulda erkek çocuklardan daha başarılı.
Dr. Evans yalnızlıkla ilgili önyargıların azalmasıyla flörtleşmekten tamamen vazgeçmenin de kolaylaştığını söylüyor.
“Kaliteli bireysel eğlencenin artması şu demek oluyor, flörtleşmek sıkıcıysa evde kalıp Bridgerton izleyebilirsiniz ya da video oyunu oynayabilirsiniz,” diyor Dr. Evans.
İnsanların kötü olabilecek bir eşleşme yapmak konusunda daha az baskı hissetmesinin kesinlikle iyi olduğunu düşünüyor.
Ancak genç insanlar arasında bağ kurulmasının zorlaşmasından endişeli.
“Erkekler ve kadınlar mahrem düşüncelerini, dünyaya dair farklı bakış açılarını paylaşarak beraber vakit geçirmeyince, empati kurmak da zorlaşıyor,” diyor Dr. Evans.
Flört uygulamalarını araştıran Dr. Sharabi de teknolojinin gerçek dünyada bağ kurulması ihtimalini bir miktar düşürdüğüne katılıyor.
“Barda hoş birini gördüklerinde o kişinin yanına gitmek yerine flört uygulamalarını açıp o kişiyi orada aradıklarını bana söyleyen genç insanlar oldu” diyor.
“Daha önce yapmadığımız bir şekilde insan etkileşiminden kaçtığımızı düşünüyorum.”
