Araştırmacılar, bu olağanüstü sinyallerin hızlı radyo patlamaları (FRB) olduğunu belirtti. FRB’ler, saniyenin binde biri kadar kısa süren ancak tüm bir galaksiyi aydınlatacak kadar güçlü radyo dalgaları üreten patlamalar olarak biliniyor.
Bu sinyallerin, genellikle genç galaksilerde yıldız oluşumuyla bağlantılı olduğu düşünülüyordu. Ancak, yeni tespit edilen bu FRB, uzun zaman önce yıldız oluşumunu durdurmuş bir galaksiden geliyor.
Kuzeybatı Üniversitesi’nden astronom Tarraneh Eftekhari, “Şu ana kadar keşfedilen binlerce FRB’den sadece yüz kadarı kaynağına kadar izlenebildi. Bunların çoğu da genç, aktif yıldız oluşumu barındıran galaksilerden geliyordu” dedi. Ancak, bu yeni sinyaller, yıldız oluşumunun çoktan durduğu “ölü” bir galaksinin dış bölgelerinden geliyor, bu da bilinen FRB oluşum teorilerini sarsıyor.
Kanada’nın British Columbia bölgesinde bulunan Kanada Hidrojen Yoğunluğu Haritalama Deneyi (CHIME) teleskop dizisi, Şubat-Kasım 2024 arasında 22 FRB sinyali tespit etti. Bu sinyaller, beklenmedik bir şekilde, 11 milyar yıllık ölü bir galaksinin dış kenarına kadar takip edildi.
McGill Üniversitesi’nden astronom Vishwangi Shah, “FRB’ler genellikle galaksi merkezlerine yakın noktalarda görülür. Ancak bu sinyal, bir galaksinin kenarında oluştu, bu da onu diğer patlamalardan tamamen farklı kılıyor” dedi.
Bilim insanlarının iki ana teorisi var:
- İki yaşlı yıldızın çarpışması sonucunda bu patlama gerçekleşmiş olabilir.
- Beyaz cüce adı verilen, sönmüş bir yıldız kalıntısının kendi içine çökmesiyle ortaya çıkmış olabilir.
Bu keşif, FRB’lerin yalnızca süpernova patlamalarıyla açıklanamayacağını ve başka bilinmeyen mekanizmalarla da oluşabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, önümüzdeki aylarda CHIME teleskop dizisinin daha fazla FRB tespit etmesini bekliyor. Eftekhari, “Yeni teleskoplarla bu olayların oluştuğu ortamları daha iyi inceleyebileceğiz ve farklı galaksi türlerine nasıl bağlandıklarını keşfedebileceğiz” dedi.
Bu gizemli sinyaller, evrenin en büyük bilmecelerinden biri olan FRB’lerin kökenini anlamada bilim dünyasına önemli ipuçları sunuyor. Araştırma, The Astrophysical Journal Letters’da yayımlandı.
